Johan Vandendriessche: het leven van een man die de zee liet spreken door het paard

Een levenslijn getrokken in het natte zand

Donderdag 15 mei, Oostduinkerke. De branding droeg een ander soort stilte dan anders. De zee had iemand verloren die haar kende, begreep en eerde. Johan Vandendriessche, paardenvisser, leermeester en bezieler, overleed die dag, 77 jaar oud. Wat achterblijft is geen leemte, maar een diepe groef in het collectieve geheugen van de kust.

Johan leefde tussen het schuim en het zand, met paarden als metgezellen. Zijn liefde voor het zware ros begon al vroeg, maar het zou pas na een loopbaan in de houthandel zijn dat hij zijn roeping voluit begon te volgen. Het trekpaard werd zijn metgezel, de zee zijn werkvloer, de kust zijn thuis.

Van hout tot harnaalkar

In 1989 maakte Johan zijn debuut als garnaalvisser te paard. Een jaar later volgde de officiële erkenning, waarmee hij toetrad tot een kleine, beschermde kring van vissers die zich dagelijks meten met de onvoorspelbare kracht van het zeewater. Hij deed dat niet om een beroep in stand te houden, maar om een manier van leven te bewaren.

Wat hij opbouwde, was groter dan een persoonlijke carrière. Hij stichtte de Paardenhoeve, een plek waar hij generaties bezoekers, scholieren en toevallige passanten leerde wat het betekende om met een paard de zee in te trekken. Oostduinkerke werd hun decor, zijn stem hun gids, en de huifkar hun vervoermiddel.

Een centrum voor kennis, geworteld in traditie

In 2018 zette Johan samen met zijn zoon Dominique, eveneens paardenvisser, een nieuwe stap: de oprichting van het Educatief Centrum Het Trekpaard. Daar werd niet alleen kennis doorgegeven, maar ook verbondenheid gesmeed tussen jong en oud, tussen mens en dier, tussen verleden en toekomst.

Bezoekers kregen er geen toeristische voorstelling, maar een inkijk in een bestaan dat in elk vezel eer betoonde aan de natuur en aan het ambacht. Vader en zoon hielden geen speech, ze demonstreerden. Met voeten in het natte zand en ogen op de paarden gericht.

Waker over een eeuwenoude kunst

Johan had ook een plicht tegenover zijn vak. Hij was lid van het borgingscomité dat toezicht hield op de opleiding van de paarden die in zee gebruikt worden. Geen enkel dier mocht onvoorbereid het water in. Hij zag toe op traditie en veiligheid, op kracht én wederzijds respect tussen mens en dier.

Het comité werkte in stilte, maar hun invloed is voelbaar. Elk paard dat vandaag de branding trotseert, draagt sporen van Johans nalatenschap. Niet alleen in training, maar in gedrag. In de zachtheid van de stem die hen aanstuurt, in de rust waarmee ze het water betreden.

Ereburger, ambassadeur, mens

In 2023 werd Johan benoemd tot ereburger van de gemeente Koksijde. Burgemeester Sander Loones sprak toen woorden uit die vandaag zwaarder wegen dan ooit:
“Johan was meer dan een paardenvisser. Hij was een ambassadeur én gezicht van Oostduinkerke, een warm mens en ereburger van onze gemeente in hart en ziel.”

Zijn rol als boegbeeld overstijgt elke eretitel. Voor wie hem ontmoette, werd hij het symbool van authenticiteit. Voor zijn collega-paardenvissers was hij een baken. Voor de kinderen die ooit met grote ogen in zijn kar zaten, een herinnering die blijft kleven.

Een man, een paard, een zee

Johan Vandendriessche overleed, maar zijn stem galmt nog na in het knarsen van de wagenwielen over het strand, in de roep van de meeuwen boven de vloedlijn. Oostduinkerke verloor een mens, maar won een naam die blijft hangen.

De gemeente Koksijde en al haar medewerkers betuigen hun medeleven aan de familie, vrienden en collega’s. Aan zoon Dominique, die zijn vaders werk verderzet, rust nu de verantwoordelijkheid én de eer om de sporen in het zand te bewaren.

( Tekst Serge Jansen van www.westnieuws.be )